Zawór nadmiarowo upustowy, zawory kontroli ciśnienia – kluczowe elementy w instalacjach

Zawór nadmiarowo upustowy to jeden z tych elementów, o których rzadko myślimy, dopóki nie pojawi się problem. Ta armatura regulacyjna jest jednak absolutnie niezbędna w instalacjach (dotyczy to w szczególności instalacji pracujących nieprzerwanie przez wiele godzin). Bez tego zaworu ryzykujemy niekontrolowany wzrost ciśnienia, co może prowadzić do poważnych uszkodzeń systemu. W tym artykule opowiemy o tym, jak działają zawory nadmiarowo upustowe. Co warto wiedzieć, jeśli chodzi o zawór nadmiarowo upustowy?

Zasada działania zaworu nadmiarowo upustowego. Co w przypadku przekroczenia zadanej wartości ciśnienia?

Zawór nadmiarowo upustowy działa na dość prostych zasadach, choć jego budowa może się wydawać skomplikowana. Jego głównym zadaniem jest zapobieganie przekroczeniu zadanej wartości ciśnienia w systemie. Zawór nadmiarowo upustowy działa w taki sposób, że gdy ciśnienie przekracza ustaloną wartość, zawór otwiera się, pozwalając na odpływ nadmiarowego medium – czy to gazu, czy cieczy. To, co najważniejsze, to fakt, że zawór reaguje automatycznie na wzrost ciśnienia, regulując je bez potrzeby ingerencji człowieka. W stanie neutralnym zawór pozostaje zamknięty, a naciąg sprężyny ustala, przy jakim ciśnieniu zawór zaczyna działać. Gdy ciśnienie na przewodzie zasilającym wzrasta, na grzybek zaworu działa ciśnienie pochodzące z instalacji, powodując ściśnięcie sprężyny. W tym momencie następuje przemieszczenie grzybka, co otwiera drogę dla nadmiarowego strumienia czynnika. W efekcie ciśnienie w systemie wraca do bezpiecznego poziomu.

Typowe zastosowania zaworu nadmiarowo upustowego

Zawory nadmiarowo upustowe montowane są przede wszystkim w systemach, które wymagają stałej kontroli ciśnienia. Mogą być to na przykład otwarte systemy ogrzewcze, instalacje grzewcze z gazowym kotłem kondensacyjnym czy systemy hydrauliczne. W takich instalacjach zawór nadmiarowo upustowy ma za zadanie nie tylko chronić przed nadmiernym wzrostem ciśnienia, ale również zapewniać płynne działanie instalacji.

Wartość niepożądanego wzrostu ciśnienia. Zawór zamontowany szeregowo

W wodnych instalacjach wodociągowych oraz grzewczych, gdzie mamy do czynienia z różnymi wartościami ciśnienia, zawór nadmiarowo upustowy, zamontowany szeregowo z innymi elementami regulacyjnymi (szeregowy reduktor ciśnienia) jest absolutnie kluczowy. W takich przypadkach zawór pomaga w utrzymaniu wymaganego poziomu ciśnienia, redukując ciśnienie w momencie jego niepożądanego wzrostu. Typowym miejscem montażu zaworów nadmiarowo upustowych jest przewód zasilający. W instalacjach ciepłowniczych nie wolno zapominać również o roli przewodu powrotnego, zwłaszcza w pobliżu centralnego elementu instalacji, czyli źródła ciepła, gdzie może dochodzić do kondensacji (kondensacja pary wodnej).

Zawór nadmiarowo upustowy — należy zapewnić wymaganą przepustowość. Zawór nadmiarowy — co z pomiarem ciśnienia?

Należy także pamiętać o odpowiednim pomiarze ciśnienia. Element pomiarowy ciśnienia zamontowany po drugiej stronie grzybka zaworu pozwala na precyzyjne określenie momentu, w którym zawór powinien się otworzyć. W przypadku, gdy ciśnienie doprowadzane do zaworu jest zbyt niskie, strumień czynnika maleje, co może prowadzić do spadku przepływu i problemów z funkcjonowaniem instalacji.

Jak dobrać odpowiedni zawór nadmiarowo upustowy? Co warto wiedzieć o wymaganej wartości strumienia czynnika? Ciśnienie różnicowe zaworów nadmiarowych

Dobór odpowiedniego zaworu nadmiarowo upustowego to niezwykle ważny proces, który wymaga uwzględnienia kilku kluczowych parametrów. Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na wymaganą wartość strumienia czynnika oraz inne parametry zaworów nadmiarowych (dopuszczalna wartość ciśnienia różnicowego). Zbyt mały zawór nie poradzi sobie z odprowadzeniem nadmiarowego ciśnienia, natomiast zbyt duży zawór może wprowadzać dodatkowy opór hydrauliczny, co z kolei obniży efektywność instalacji.

Zawory nadmiarowo upustowe – elementy utrzymujące napełnienie instalacji. Na co zwrócić uwagę przy montażu?

Montaż zaworu nadmiarowo upustowego wymaga staranności i precyzji, ponieważ jego prawidłowe działanie zależy od wielu czynników. Jednym z najważniejszych jest umieszczenie zaworu w odpowiednim miejscu w instalacji. Zawór powinien być zamontowany możliwie blisko źródła ciśnienia, które może powodować wzrost ciśnienia. W systemach grzewczych z gazowym kotłem kondensacyjnym zawracana woda może powodować wzrost ciśnienia na przewodzie powrotnym, co sprawia, że klasyczny zawór nadmiarowy musi być zdolny do szybkiego reagowania.

Zalety używania zaworów nadmiarowo upustowych

Zawory nadmiarowo upustowe oferują wiele korzyści, które sprawiają, że są to urządzenia niezastąpione w różnego rodzaju instalacjach. Przede wszystkim pozwalają na utrzymanie stabilnego ciśnienia, co jest kluczowe w systemach grzewczych i hydraulicznych. Dzięki nim można uniknąć wartości niepożądanego wzrostu ciśnienia, co nie tylko zabezpiecza instalację, ale także zwiększa jej żywotność. Dodatkowo, zawory tego typu minimalizują straty ciśnienia, co jest istotne w instalacjach, które działają w warunkach zmiennego ciśnienia i przepływu. W takich przypadkach zawory nadmiarowe działają jak swego rodzaju amortyzatory, które redukują ciśnienie i chronią system przed uszkodzeniami.

Jak zawór nadmiarowo upustowy reguluje ciśnienie?

Zawory nadmiarowo upustowe pracują w oparciu o zadane parametry ciśnienia. Zadana wartość ciśnienia jest ustalana podczas konfiguracji systemu i zależy od charakterystyki danej instalacji. W przypadku gdy zawór pracuje w sposób dynamiczny, reagując na nagłe skoki ciśnienia, które mogą się zdarzyć, np. w wyniku wzrostu temperatury czynnika lub innych zmian w instalacji. Gdy ciśnienie w systemie wzrasta powyżej określonej wartości, zawór natychmiast się otwiera, pozwalając na odprowadzenie nadmiarowego czynnika i obniżenie ciśnienia. Zawór nadmiarowo upustowy często pracuje w połączeniu z innymi elementami regulacyjnymi, takimi jak reduktory ciśnienia czy armatura sterująca przepływem. W przypadku instalacji, w których przewód zasilający bezpośrednio doprowadza medium o wysokim ciśnieniu, zawór pełni funkcję bufora, który chroni system przed nagłymi skokami ciśnienia. Dzięki temu możliwe jest utrzymanie stałej pracy instalacji, bez ryzyka uszkodzeń spowodowanych zbyt dużym ciśnieniem.

Zawory nadmiarowo upustowe – nie tylko dla systemów grzewczych

Chociaż zawory nadmiarowo upustowe są najczęściej stosowane w systemach grzewczych, ich rola nie ogranicza się wyłącznie do tej jednej branży. Wszędzie tam, gdzie istnieje konieczność kontroli ciśnienia, takie zawory znajdują zastosowanie. Mogą to być systemy hydrauliczne, instalacje przemysłowe, a nawet systemy chłodnicze, gdzie szczególnie ważne jest utrzymanie ciśnienia na odpowiednim poziomie. Zastosowanie zaworów nadmiarowo upustowych w różnych gałęziach przemysłu ma kluczowe znaczenie dla bezpieczeństwa i efektywności pracy. Odpowiednie naciągnięcie sprężyny w zaworze oraz precyzyjna regulacja ciśnienia to elementy, które wpływają na niezawodność i długowieczność systemu. Zbyt duże ciśnienie mogłoby prowadzić do awarii, strat finansowych i konieczności naprawy całej instalacji, co oznaczałoby dodatkowe koszty i przestoje.

Podsumowanie

Zawór nadmiarowo upustowy to kluczowy element każdej instalacji, która wymaga precyzyjnej regulacji ciśnienia. Jego rola w zapewnieniu bezpieczeństwa i efektywności pracy systemów hydraulicznych, grzewczych czy gazowych jest nieoceniona. Dobrze dobrany zawór, zamontowany w odpowiednim miejscu i przy prawidłowym naciągu sprężyny, gwarantuje stabilną pracę instalacji, chroniąc ją przed niepożądanym wzrostem ciśnienia.